ÇYBYNLAR BELLI GEN TOPARLARY BOLAN GAN BILEN IÝMITLENÝÄRLER.
Tomus paslynyň gelmegi bilen hemme adamlary dürli mör-möjekleriň, şol sanda çybynlaryň hem çakmagy biynjalyklyga getirýär. Çybynlaryň çakmagy bolsa diňe gijilemä getirmän, dürli ýokanç keselleriň ýaýramagynyň sebäbi hem bolup bilýär.
Öňden belli bolşy ýaly, käbir adamlary çybynlar köp çakýarlar. Edil şu aýratynlyk hem alymlaryň ünsüni çekdi. Soňky barlaglaryň görkezişi ýaly, çybynlary bedeniň ysyny kesgitleýän adamyň gen toparlary özüne çekýär.
Şu soragy öwrenmek maksady bilen Beýik Britaniýanyň alymlary synag geçirdiler we onuň üçin74 adamy saýlap aldylar (bir we aýry ýumurtga öýjüginden emele gelen ekiz jübütleri).
Alymlar her ekiz jübütlerine, ýörite yslaryň ýaýramagy üçin iki deşikli edilip ýasalan turbanyň içine ellerini sokmagy haýyş etdiler. Netijede, alymlar çybynlary göýberenlerinden soň, olaryň dürli ýumurtga öýjüginden bolan ekiz jübütlere dürli gyzyklanma bildirýändikleri anyklanyldy. Bir ýumurtga öýjüginden bolan ekizleriň genetiki topluny meňzeş bolany üçin, çybynlar turbanyň içine deň ýaýraýardylar.
Barlaglar çybynlaryň öz "pidasyny" saýlamagynda onuň genleriniň möhüm orun eýeleýändigini takykladylar.
Häzir alymlar haýsy gen toplumlarynyň bedeniň ysyna jogap berýändiklerini we olaryň haýsysynyň çybynlary özüne çekip ýa-da ürküzip biljekdigini anyklamaga kömek etjek barlaglary başlamagy meýilleşdirýärler.
Barlagyň esasy hünärmeni, professor Jeýms Loganyň aýtmagyna görä, gazanylan açyş çybynlara garşy netijeli serişdäni döretmäge we olar arkaly geçýän ýokanç keselleriň ýaýramagyny peseltmäge kömek edip biler.
Öňden belli bolşy ýaly, çybynlar alkogol kabul eden adamlara duýgurlygy bildirýärler. Hatda bir kürüşge piwo hem olaryň ünsüni çekip bilýär. Barlagçylaryň bellemegine görä, bu ýagdaýda çybynlaryň duýgurlylygy adamynyň deri bilen etanolyň bölünip çykarylýandygy we bedeniň gyzgynynyň ýokarlanýandygy bilen düşündirilýär.
Barlagçylaryň öň belläp geçişleri ýaly, çybynlar adamynyň gan toparynyň görnüşini duýýarlar we birinji we üçünji gan toparly adamlara "gyzyklanma" bildirýärler.
Dem alyşda bölünip çykarylýan kömürturşy gaz hem çybynlaryň özüni alyp barşyna täsirini ýetirip, olar bu himiki elementi 50 m. aralykda duýýarlar. Olaryň ünsüni bir gezekde bu gazyň uly göwrümini (daýaw adamlar) dem alyp çykarýan adamlar çekýärler. Kömürturşy gazdan başga-da, çybynlar der bilen çykýan başga maddalara (ammiak, peşew turşylygy) hem duýgurdyr.
Bir barlagyň kömegi bilen çybynlaryň gara, gök we gyzyl reňkleri gowy görýändikleri we şeýle reňkli egin-eşikleri geýen adamlary has köp çakýandyklary kesgitlendi.
