Saglyk redaksiýasy Okajak.com saýtynyň düýbüni tutujylar we dolandyryjalar bilen söhbetdeş boldy.

Bu başlangyjyňyzyň maksatlary barada aýdaýsaňyz. Websaýtyňyzda nähili maglumatlar bar?

Okajak: Türkmenistanda ýaşlaryň ýüzbe-ýüz bolýan esasy meseleleriniň biri ýokary okuw we stipendiýa mümkinçiliklerinden bihabarlylyk. Şeýle mümkinçilikleriň örän kändigine garamazdan, dürli sebäplere görä olaryň köpüsinden halkymyz habarsyz bolup galýar.

Ýetginjeklikde hiç bir jynsy gatnaşyklara degişli sebäpsiz, öz-özünden ereksiýa (ujydyň gönelmegi) bolup bilýändir we bu ýagdaý ýetginjegi gorkuzmaly däldir.

Ýaş ýigit görmegeý gyzy görende, seksual manyly kitap okanda ýa-da kinofilme tomaşa edende, owadan gyzy ýa-da aýal bedenini göz öňüne getirende, ereksiýa döräp biler.

Sen bu sözlere (olar latyn sözleridir) lukmançylyga degişli kitaplarda duş gelmegiň we düşünmezligiň mümkindir. Hakykatda bolsa, bu iki söz erkek adamynyň kadaly jynsy gatnaşyklary geçirmegini häsiýetlendirýän fiziologiki ýagdaýdyr.

Ereksiýa – erkek adamynyň gyjynmagynyň täsiri bilen ujydynyň gönelmegidir. Bu hadysa ujytda ýerleşýän gowak görnüşli bedenlere ganyň gelip, olaryň dolmagy netijesinde bolup geçýär. Ereksiýa bolmasa jynsy gatnaşygy geçirmek mümkin däldir.

Ilkinji jynsy gatnaşyk gyzlyk perdäniň ýyrtylmagy sebäpli biraz agyryly duýgular bilen geçip biler. Ýöne bu hemişe agyrynyň boljakdygyny aňlatmaýar. Gyzlyk perde gan damarlaryny we nerw süýümlerini saklaýandyr. Eger ilkinji jynsy gatnaşykda ýyrtylma perdäniň nerw süýümleriniň köp ýygnanan ýerinden başlasa, bu agyryly duýgyny berip biler.

Jynsy gatnaşyklaryň dowamlylygy barada geçirlen barlaglar hem ol görkezijileriň üýtgäp bilýändigini aýan edýär. Lukmanlar ortaça bu gatnaşyklaryň 5-6 minut dowamlylygyny belleýärler. Ýöne jynsy gatnaşyklaryň dowamlylygynyň jübütleriň ýaşyna, islegine, bu gatnaşyklary geçiriş ýygylygyna baglylykda üýtgäp biljekdigini aýdyp bolar. Elbetde, örän gysgawagtlaýyn geçirlen gatnaşyk hem, juda uzak geçirilýän gatnaşyk hem düşünmezlik ýa-da birahatlyk döredip bilýändir. Şonuň üçin hem, jynsy gatnaşygyň dowamlylygy jübütleriň mümkinçiliklerine we isleglerine juda bagly görkeziji bolup, üýtgäp bilýändir. Eger bir jübütler üçin 1-2 min. dowam eden gatnaşyklar kada we lezzet beriji bolsa, başga jübüt üçin 8-10 min. dowamlylykly gatnaşyk hem azlyk edip biler.

Şonuň üçin hem, jynsy gatnaşyklarda jübütleriň biri-biriniň isleglerini, garaýyşlaryny bilmek we olary özara sylamak möhüm şert bolup durýandyr.

Alymlaryň bellemegine görä, eýýäm 10 ýaşdan çaga pornografiýa degişli kinofilmleri, žurnallary seretmäge gyzyklanma bildirýär. Eger ýetginjek öz maşgalasynda, gurşawynda (meselem, mekdep)  jynsy terbiýä, jynsy gatnaşyklara degişli öz soraglaryna doly jogap alyp bilmese, ol ony başga çeşmelerden (pornofilmlerden, Internetden) gözlemäge çalyşýar. Has ýakyndan we açyk alnan şekiller, ýalaňaç aýallaryň we erkekleriň bedeni, açyk geçirilýän jynsy gatnaşyklar ýetginjegiň  entek doly kemala gelip, bekeşmedik  ruhy dünýäsine  täsir edip, olara bolan garaşlylygy döredip biler.

Lukmanlaryň bellemegine görä, jübütleriň arasynda geçirilýän jynsy gatnaşyklaryň ýygylygy babatda belli bir dogry görkeziji bellenilmeýär. Jynsy gatnaşyklaryň ýygylygy adamynyň saglyk ýagdaýyna, endokrin ulgamyň işine, onuň medeniýetine, uýýan dinine, işine, gün tertibine baglydyr. Eger bir adam üçin bu gatnaşyklary her gün 2 gezek geçirmek kada laýyk bolsa, ikinji adam üçin hepdede 2-3 gezek, üçünji adam üçin bolsa aýda bir gezek geçirmek oňaýly bolýar. Esasy zat-jübütleriň islegleriniň gabat gelmegi we biri-birine düşünmegidir.

Sen halaýan gyzyňy (ýa-da ýigidiňi) ençeme wagt tanaýan bolsaň-da, jynsy gatnaşyga bolan islegiň düýbünden bolmazlygy mümkindir we bu ýagdaý siziň özara gatnaşyklaryňyza tasirini ýetirmeli däldir.

Jynsy gatnaşyklar seniň durmuşyňa ençeme çözülmeli meseleleri getirip biljek hadysadyr. Hiç haçan bu gatnaşyklary:

"Seň ile meňzäsiň gelenokmy? Ählimiz eýýäm durmuşa çykdyk, seňem çykar wagtyň boldy".

“Taşla bu köýnegi, indi gyzlaň hemmesi täze fasonlary geýýäler”.

“O gyz bilen gepleşme, ol başga mekdepden-ä!”

Deň-duşlaryň täsirine ýa-da hatda käwagt basyşyna sansyz mysallar getirmek mümkin. Muňa derek gel, bu meselä azajyk düşünjek bolaly.