Üns ber! Biziň saýtymyzyň esasy maksady Siziň saglyk babatdaky gözýetimiňizi giňeltmekdir. Şonuň üçin-de, saýtyň sahypalarynda berilýän maglumatlaryň esasynda öz-özüňi bejermek maslahat berilmeýär. Öz-özüňi bejermeklik düýpli kynçylyklara uçradyp, janyňyza howp salmagy ähtimal. Lukmanlar saýtyň üsti bilen size bejeriş berip bilenoklar. Lukmanlaryň jogaplary, makalalar, jemgyýetçiligiň teswirleri diňe maslahat hökmünde kabul edilmeli.
Ýetginjeklik döwründe nerw ulgamyň we bedende gormonlaryň täsiriniň üýtgeýändigi sebäpli seniň keýpiň ýygy-ýygy üýtgäp biler.
Eger sen öň şadyýan, bälçik, gaýgy-gamsyz bolup we öz ýakynlaryňa düşünip, olara kömek etmäge ymtylan bolsaň, indi wagtal-wagtal seniň keýpiň we töwerek-daşyňdaky adamlara gatnaşygyň üýtgäp biler. Klasdaşyň degşip aýdan sözleri, jigiň seniň köýnegiň reňki barada aýdan pikiri, aýnada ýüzüňe çykan düwürtik, ejeň seniň saçyňa timar berşiň barada bellän düzedişi seniň keýpiňi birden bozup biler. Aslynda öň seniň üçin iň mähirli adamlar bolan ene-ataň hem saňa ters zatlary aýdyp, gaharyňy getirýän ýaly bolup görnüp biler. Niredendir bir ýerden inen gamgynlylyk, lapykeçlik, ýekelik duýgusy ýa-da durmuşda lezzetiň ýitme duýgusy seni gurşap alyp, seni öz maşgalaňdan, dost-joralaryňdan daşlaşdyryp biler. Ýa-da bolmasa seniň has hem başgalardan köp sarpa goýýan mugallymyň belligi seniň lapyňy keç edip, gamgynlylyga salyp biler.
- 108 gezek okalan
Anoreksiýa – işdäniň bütinleý kesilmegidir. Bedeniň iýmit kabul etmäge talaby bolan ýagdaýynda hem, işdäniň bolmazlygy iýmiti kabul etmäge mümkinçilik bermeýär. Berhiz tutýan aýal we gyz maşgalalaryň takmynan 15%-i anoreksiýa meňzeş ýagdaýa özlerini ýetirýändirler. Bu kesele esasan ýetginjekler, has hem ýaş gyzlar ýygy sezewar bolýarlar. Ýöne häzirki wagtda ol ýagdaýyň oglanlaryň arasynda hem ýygy duş gelýändigi bellenilýär. Çünki häzirki zaman modalar dünýäsiniň talabyna eýermäge ymtylýan ýaş gyzlar we oglanlar has horlanmaga çalşyp, iýmiti kadaly kabul etmekden boýun gaçyrýarlar, her iýilýän iýmiti gramlap hasaplamaga çalyşýarlar.
Sünnet geçirme käbir milletleriň wekilleriniň arasynda ýörgünli bolup galýar. Ony geçirmegi her maşgala öz maşgala, dini ynançlaryna görä kesgitleýär.
Adamlar belli bir adamynyň ujydynyň uzynlygyny kesgitlemek üçin dürli deňeşdirmeleri oýlap tapypdyrlar.
Ýetginjek oglanlaryň aglabasyny ujydyň ululygynyň, uzynlygynyň we ýogynlygynyň nämelere baglydygy baradaky soraglar gyzyklandyrýar. Elbetde erkek adamynyň durmuşynda bu möhüm agzadyr. Köpçülikleýin jemgyýetçilik medeniýetimiz bolsa ujyda degişli belli bir düşünjeleri öňe sürüp, ýetginjekleriň öz-özüne berýän bahasyna ýaramaz täsir edip biler. Erkek adamlaryň pikir edişiçe, ujyt näçe uly boldugyça, ol öz eýesini şonça abraýly edýär we oňa jynsy kuwwatlylygy berýär. Hakykatda bolsa ujydyň ululygy diňe nesil yzarlama we seniň bedeniňdäki erkeklik gormonynyň (testosterona) derejesine baglydyr.
Megerem sen masturbasiýanyň (ony "onanizm" diýip hem atlandyrýarlar) nämedigini entek bilmeýän bolmagyň hem mümkin. Ýa-da sen wagtal-wagtal onuň bilen meşgullanýan bolmagyň hem mümkin. Elbetde, sen onuň bilen meşgullanýan bolsaň sende utanjaňlyk duýgusynyň döremegi mümkindir. Sen ene-ataň, doganlaryň masturbasiýa bilen meşgullanýan wagtyň seni görmeginden gorkýansyň. Bu endigiň seniň saglyk ýagdaýyňa zeper ýetirer diýip çekinýänsiň. Köp halatlarda bolsa sen onuň bilen meşgullanýandygyň üçin özüňi günäkär duýýansyň.
Bedende goşa bolan agzalaryň (gözleriň, elleriň, aýaklaryň) takyk deň bolmaýşy ýaly, jyns dodaklary hem käwagtlar deň bolman biler. Bu lukmanlar tarapyndan bozulma hasaplanmaýar. Köp halatlarda gyzjagazlarda doga (esasan hem ol wagtyndan öň dogan bolsa) ýa-da jynsy taýdan ýetişme döwründe gormonlaryň täsiri bilen, daşky agzalaryň şikeslenmesinden soň kiçi jyns dodaklary ulalyp, uly jyns dodaklaryň aşagyndan çykyp biler. Lukmanlaryň bellemegine görä, kiçi jyns dodaklaryň ini 5 sm-den uly bolmaly däldir. Köp halatlarda jyns dodaklaryň deň bolman, biriniň ulalmagy, gyza hereket etmäge (welosiped sürmäge, oturmaga, içki eşik geýmäge we baş) päsgelçilik bermese, bozulma hasaplanmaýar we bejergini geçirme hökman hem bolmaýar. Jyns dodaklaryň aşa deň bolman ulalan, gyzy biynjalyk eden halatynda, elbetde lukmanyň maslahatyny almak gerekdir.
Oglan çaga enesiniň içinde ösüp ulalýan wagty ýumurtgajyklary onuň garyn boşlugynda emele gelip, ösýärler. Eger ösüş dogry gidýän bolsa, soňrak ol ýörite gasykdaky "ýodajygyň" üsti bilen ýumurtga haltajygyna düşýär. Çaga doglanda ýa-da doglandan soň 6-8 aýyň dowamynda ýumurtgajyklar öz ýerine düşýändirler.
Jynsy gormonlaryň işjeňleşmegi we olaryň deňagramlylygynyň wagtlaýyn bozulmagy seniň ýetginjeklik döwrüne mahsusdyr. Gormonlaryň täsirine süýt mäzleri (göwüsler) juda duýgur bolýarlar.
Iki sany meňzeş adam bolmaýar. Her ýetişip barýan gyz maşgalanyň öz beden gurluşy, ýüz keşbi bolýar. Bu göwüsleriň ululygyna we daş durkuna hem degişlidir. Uly göwüsleriň ýa-da kiçi göwüsleriň bolany gowymy? Dogry jogaby berip bolmaýar. Şeýle-de, bir göwsüň beýlekisinden biraz uly bolmagy hem kada hasaplanýar.
