• Makalalar
  • Sagdyn durmuş
  • Ýetginjekler dünýäsi

Üns ber! Saýtyň esasy maksady Siziň saglyk babatdaky gözýetimiňizi giňeltmekdir. Şonuň üçin-de, saýtda berilýän maglumatlar esasynda öz-özüňi bejermek maslahat berilmeýär. Öz-özüňi bejermeklik düýpli kynçylyklara uçradyp, janyňyza howp salyp biler. Saýtdaky makalalar, materiallar we beýleki maglumatlar bilim maksatly bolup, lukmanyň bejergisiniň ýa-da maslahatynyň ýerini tutup bilmeýär.

Bütindünýä Saglygy Goraýyş guramasynyň kesgitlemegine görä, ýetginjeklik döwri 10-19 ýaş aralygy öz içine alýar. Biz şu ýaş toparyň gyzyklanma bildirýän soraglaryna düşnükli, ylmy we lukmançylyk taýdan dogry jogap bermäge synanyşdyk. Her ýetginjegiň habarlylygynyň, gyzyklanmalarynyň dürlidigini nazara alyp, sorag-jogap makalalary ýaş boýunça bölmekden saklandyk.

1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.20 (5 Ses)

icgi we aspirinElbetde, agyr serhoşlykdan soň kofe içgisiniň düzümindäki kofein beýnini tijendirip biler. Ýöne şeýle ýagdaýlarda aspirini kabul etmegi lukmanlar maslahat bermeýärler. Aspirin dermany onsuzam aragyň köp mukdary bilen gyjyndyrylan aşgazanyň nemli örtügini beter gyjyndyryp, ony zeperlendirip biler. Arakdan soň aspiriniň içilmegi ýiti gastrit, aşgazanyň baş keseli ýaly keselleriň döremeginiň sebäbi bolup biler.

Dowamy

  • 3051 gezek okalan
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.33 (6 Ses)

piwo araga garsyPiwo içgisi hem alkogolly içgilere degişli edilip, oňa bolan öwrenişme tiz döreýändir. Statistika boýunça, piwo iň köp mukdarda kabul edilýän alkogolly içgilere degişli bolup, onuň täsirinden döreýän alkogolizm keseli çalt ýaýbaňlanýan we kynlyk bilen bejerilýändir. Häzirki wagtda öndürilýän piwo içgisine garylýan garyndylar (şol sanda, zäherli bolan aldegidler) bagyr we aşgazan üçin zäherli bolup bilerler. Ondan başga-da, olar bedenden peýdaly maddalary we witaminleri ýuwup, olaryň ýetmezçiligine getirip bilerler.

Dowamy

  • 2688 gezek okalan
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.25 (4 Ses)

alkogol we beyniAdam beýnisi – beýni öýjükleri bolan onlarça milliard neýronlaryň örän çylşyrymly baglanşygy bolup, olar bedeniň daşary gurşaw bilen gatnaşykda bolmagyny, dogry hereketi we içki agzalaryň sazlaşykly işini üpjün edýär. Nerw öýjükleriiniň sazlaşykly işi bize pikirlenmäge, geplemäge, ýatda saklamaga, begenmäge ýa-da gynanmaga mümkinçilik berýär.

Dowamy

  • 1558 gezek okalan
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.75 (4 Ses)

jynsy terbiye 5Abort – bu ýatgyda ösýän çaga düwünçegini lukmançylyk gurallary bilen gyryp aýyrmakdyr. Başgaça aýdylanda, göwrelilik togtadylýandyr.

Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda, göwredäki çagany göwreliligiň 5-nji hepdesine çenli aýyrmak rugsat edilýär. 6-nji hepdeden 22-nji hepde aralyk möhletde çagany diňe bellenen lukmançylyk we sosial görkezmeler bilen aýyrmaga rugsat berilýändir. 2016-nji yýla çenli, kanuna görä, Türkmenistanda göwredäki çagany göwreliligiň 12-nji hepdesine çenli aýyrmak rugsat edilýärdi.

Dowamy

  • 1763 gezek okalan
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.29 (7 Ses)

jynsy terbiye 4Biziň köpümiz aýbaşy wagty göwreliligiň galyp bilmejekdigine ynamly bolýarys. Ýöne bu ýagdaý gyzyň aýbaşy halkasynyň dowamlylygyna baglydyr. Eger gyzyň aýbaşy halkasy gysga bolsa (19-21 gün), elbetde aýal öýjüginiň 8-10-njy günlerinde ýetişip başlamagy ähtimaldyr. Owulýasiýa wagtyndan takmynan 3-4 gün öň we soň jynsy gatnaşykdan saklanmagyň hökmandygyny ýatlasak, biz edil aýbaşy günlerine düşüp bilýäris. Aýal öýjüginiň hem ýetişip ortaça 48 sagat, erkeklik öýjüginiň jyns ýollarda 3 gün ýaşaýandygyny ýatda saklamalydyr.

Edil şonuň üçin hem, aýbaşy halkasy gysgamöhletleýin bolan aýal-gyzlar aýbaşy wagty hem kontrasepsiýa barada aladalanmalydyr.

  • 3980 gezek okalan
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.50 (2 Ses)

jynsy terbiye 3Aslynda ujydyň jynshana salnyp, jynsy gatnaşygyň geçirilmegi göwreliligiň galmagynyň esasy şerti hasaplanýar. Ýöne lukmanlaryň bellemegine görä, ujyt bilen daşky jyns agzalaryň gyjyndyrylmagy (petting) netijesinde bölünip çykýan dölüň jyns agzalaryna düşmegi, käbir ýagdaýlarda göwreliligiň galmagyna getirip bilýär. Bu ýagdaýda göwreliligiň galmagy üçin döl jyns agzalaryna düşmelidir we döldäki erkeklik öýjükleriniň hereketjeňligi ýokary bolmalydyr. Ondan başga-da, bu günler ýumurtgalykda aýal öýjüginiň ýetişip çykýan günleri (owulýasiýa) bilen gabat gelmelidir.

  • 2249 gezek okalan
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 4.67 (3 Ses)

jynsy terbiye 2Aýbaşynyň wagtynda gelmezliginden we öz ýagdaýyň üýtgeýändigini düýüp, göwreliligi anyklamaga kömek edýän testleriň kömegi bilen göwrelidigiňi anyklap bilersiň. Elbetde, islenilmedik göwreliligiň döremegi sende we seniň ýoldaşyňda aljyraňlyk, gorky, lapykeçlik döredip biler. Ýetginjeklik ýaşyňda doly kemala gelmedik, berkemedik seniň bedeniň üçin göwrelilik uly agram, zarba bolup biler. Sen we seniň halaşýan oglanyň entek okuwçy we siz doly ene-ataňyzyň idetmeginde ýaşaýarsyňyz. Göwreliligi kadaly we sagdyn geçirmek hem-de çaganyň dogulmagy bolsa uly pul harajatlaryny, aladalary, lukmanyň gözegçiligini, gerek bolanda derman serişdeleriniň satyn alynmagyny talap edýändir. Galyberse-de, çaganyň dogmagy we onuň idegi, terbiýesi – ene-ata üçin uly jogapkärçilikdir.

Dowamy

  • 1460 gezek okalan

GÖWRELILIK NÄME?

  • Lukman
1 1 1 1 1 Gyzyklylygy: 5.00 (5 Ses)

jynsy terbiyeGöwrelilik – bu kontrasepsiýa serişdelerini ulanmazdan geçirilýän jynsy gatnaşyklar netijesinde tohum öýjüginiň emele gelip, ýatgyda 10 akuşer aýyň (285 gün) dowamynda çaganyň ösmegidir. Göwrelilik doly göterlende ýetik çagany dogma bilen, ýagny dogum bilen gutarýandyr. Ýöne käbir çynlakaý sebäplere görä, dörän göwrelilik dürli möhletlerde (esasan 22 hepdä çenli) düşüp biler ýa-da ýatgynyň içindäki düwünçek ösmän biler. Şeýle hem 22 hepdeden soň, 37 hepdä çenli göwrelilik wagtyndan öňki dogum bilen tamamlanyp bilýändir.

Dowamy

  • 1748 gezek okalan