TRAHOMANYŇ KÖR ETME TÖWEKGELÇILIGI

BSGG 2020-nji ýyla çenli işjeň trahomany (ýokanç göz keseli) ýok etmek boýunça 1996-njy ýylda kabul eden programmasynyň maksadyna ýetip bilmedi. Emma, 38 ýurtdan ýygnalan maglumat seljermesine görä, 2002-2018-nji ýyllar aralygynda trahoma körlüginiň ýokuşma töwekgelçiligi 90% azaldy we 2030-njy ýyla çenli bu töwekgelçilik ýok edilip bilner.

Bütin dünýäde ýokançly körlügiň esasy sebäbi bolan işjeň, sowuklama trahomasyny Hlamidiýa trahomatis bakteriýasy döredýär. 1 ýaşdan 9 ýaşa çenli çagalaryň arasynda trahomanyň 5%-den az ýaýrama derejesi körlük töwekgelçiligini aradan aýryp biler. Programmanyň maksady taslamanyň amala aşyrylýan ýerlerinde bu derejäni gazanmakdyr.

Işjeň trahomany operasiýa etmek, antibiotikler, ýüzi arassalamak we daşky gurşawy gowulandyrmak arkaly kontrolda saklap bolýar. Bu usul 1-9 ýaş aralygyndaky çagalaryň azyndan 5%-iniň işjeň trahoma ýolugan ýerlerinde azitromisiniň köpçülikleýin berilmegini öz içine alýar. Kesel köp ýaýradykça maslahat berilýän köpçülikleýin waksinasiýa etaplary 1-den 7-ä çenli köpeldilip bilner.

11 ýurt ilat saglygyna howp salýan trahomany netijeli ýok eden bolsa-da, beýleki ýurtlarda kesel täzeden ýüze çykdy. "Trahomany global taýdan ýok etmekde köp öňegidişlik gazanylsa-da, bu planlanylan wagtdan has uzaga çeker" diýip, awtor ýazýar.