ÖZBEGİSTANDA MAÝYPLAR NÄDİP İŞ TAPÝARLAR?

Merkezi Aziýanyň beýleki ýurtlarynyň aglabasynda bolşy ýaly, Özbegistanda hem maýyplara güzeran aýlamak aňsat däl. Saglyk we sosial uýgunlaşma meselelerinden başga-da, maýyplara iş tapmak we özlerini jemgyýetde ähmiýetli agza hökmünde duýmaklary kyn. Döwlet kanunlaryna we goldaw maksatnamalaryna garamazdan, şäherleriň we etraplaryň köpüsinde olary durmuşa geçirmegiň mehanizmleri, ornaşdyrylan infrastruktura, oňaýly gurşaw we iş üpjünçilik ulgamy ýetmezçilik edýär.

Maýyplara iş tapmak kyn

Bütindünýä bankynyň "Maýyplygy bolan adamlaryň inklýuziwligi. Özbegistan" atly soňky ýurt synyna görä, 2019-njy ýylyň ahyryna çenli Özbegistanda 693,900 sany maýyplygy bolan adamlar, şol sanda 16 ýaşa çenli 111,300 çaga kömek pullaryny we sosial ýeňillikleri alýarlar.

Maýyplygy bolan adamlaryň iş tapmak mümkinçiligi maýyp dällere garanyňda 4 esse az. 2019-njy ýylda, 16-59 ýaş aralygynda maýyplygy bolan erkekleriň 8.9%-i we 16-54 ýaş aralygyndaky maýyp aýallaryň 4.4%-i ýa-da maýyplaryň diňe 7.1%-i resmi taýdan işleýärdi. Oba ýerlerinde bu görkeziji has pes, ýagny 5.8%.

Hökümete degişli däl we girdeji maksatly däl gurama bolan Maýyplary sosial taýdan goramak merkeziniň her etrapda şahamçalary bar. Gurama maýyplara iş tapmaga kömek edýär. Merkezde maýyplygy bolan raýatlara gyzyklanmalaryna we başarnyklaryna baglylykda el işleri, sabyn galyplary ýasamak, gül bezegi, tikin tikmek, dizaýn we beýleki hünärler öwredilýär.

Emma, döwletiň yzygiderli maliýeleşdirmeýänligi sebäpli merkeziň mümkinçilikleri çäkli.

Ýurtdaky oňyn mysallar

"Gulbahor Nurli Kelajak LLC" kärhanasy Termez şäheriniň Surhandarýa sebitiniň merkezinde 10 ýyl bäri hereket edýär. Kärhana Dilafruz Karimowa ýolbaşçylyk edip, ol tikinçilik öwredýär we maýyplygy bolan adamlary, esasanam aýallary işe alýar. Bu kärhanada maýyplygy bolan 50-den gowrak adam ýaşaýar we işleýär.

2021-nji ýylda Karimowanyň maýyplygy bolan okuwçylaryndan biri Gulşoda Şaripowa Kaşkadarýa welaýatynyň Kitab etrabynda şuňa meňzeş kärhana açdy. 20-den gowrak maýyplygy bolan aýal bu ýerde hemişelik işe alyndy.

Psiholog Şoira Isakowanyň aýtmagyna görä, maýyplygy bolan adamlar iş bilen meşgul bolanda olaryň psihiki saglygy gowulaşýar we durmuşa gyzyklary artýar.

Dilafruz Karimowa ýurduň ähli sebitlerinde maýyplygy bolan aýallar üçin kärhanalary esaslandyrmagy özüniň durmuş maksadydygyny aýdýar.

Çeşme