Üns ber! Saýtyň esasy maksady Siziň saglyk babatdaky gözýetimiňizi giňeltmekdir. Şonuň üçin-de, saýtda berilýän maglumatlar esasynda öz-özüňi bejermek maslahat berilmeýär. Öz-özüňi bejermeklik düýpli kynçylyklara uçradyp, janyňyza howp salyp biler. Saýtdaky makalalar, materiallar we beýleki maglumatlar bilim maksatly bolup, lukmanyň bejergisiniň ýa-da maslahatynyň ýerini tutup bilmeýär.
Sen ýaş adam bolup, megerem maşgala agzalaňdan we dost-ýarlaňdan göwreliligiň döreýşi, onuň öňüniň alynşy barada her hili çapraz gelýän gürrüňleri eşiden bolsaň gerek.
Ýöne eşidýän maglumatyň dogrudygyny barlamak üçin ynamly çeşmelere ýüzlenmek zerurdyr. Biz şu ýerde boş gürrüň bilen hakykatyň arasyny açmak maksady bilen birnäçe giňden ýaýran göwrelilik ýagdaýy baradaky düşünjeleri inkär etdik.
Toslama 1: Ilkinji jynsy gatnaşykda göwreli bolup bilmeýärsiň.
- 24851 gezek okalan
Ýaňy-ýakynda ene bolan Maýa gürrüň berýär: – "Birinji dogumdan soň aýal maşgalaň öňünde gaty kän kynçylyklar döreýär. Olaryň biri hem bäbegi iýmitlendirmek, ýagny, emdirmek. Çagam emip başlandan soň göwsümiň emzikleri jaýyrlyp, ýara bolup başlady. Her gezek emdirjek bolsam çydap bolmaýan agyrylar biýnjalyk edip başlady. Öýdäkilere "özüni oňarmaýan" ýaly görünmejek bolup, utanyp ilkibaşda aýtmajak boldum. Emma agyrylar galmandy. Göwsümde gaty emele gelmeler we çişler döräp başlady. Gijelerine beden gyzgynym 38-den geçýärdi. Üstesine-de, bäbegimiň içi geçip başlady. Indi men gorkup başladym. Öýdäkiler bilen maslahat edip, lukmana ýüz tutmaly boldum. Lukman meni süýt mäzleriniň ultrases barlagyna ýollady. Barlaglaryň netijesi boýunça mende mastitiň abssedirlenen görnüşi anyklanyldy. Sada dilde aýdaňda, süýt mäzlerinde iriňli ojak emele gelipdir. "Siz irräk ýüz tutan bolsaňyz bular ýaly ýagdaý ýüze çykmazdy. Ol ojagy operatiw ýol bilen aýyrmaly bolarys" – diýip lukman aýtdy. Men öz-özümi şu ýagdaýa eltenime gaty gowy düşünýädim. Utanjymdan hassa bolanyma ökündim".
Döwürdeş zenanlara öý hojalygynyň keşigini çekme, hünärmenlik ösüşini gazanmak, döreýän dürli durmuşy kynçylyklary ýeňip geçme bilen birlikde zenan näzeninligini, mylakatlylygyny saklamak kyn bolsa gerek. Durmuşy kynçylyklaryň çözgüdini gözleme, barha ýokarlanýan jemgyýetçilik talaplary mylakatlylygy, zenan mähirliligini ýok edip, zenana mahsus bolmadyk yňdarmalygyň, rehimsizligiň, duýgularyň sowuklygynyň döremegine getirmäge ukyplydyr. Öz kalbyňda ýumşaklygy, hoşamaýlygy saklap, nädip mähirli bolup galyp bolýarka?
Meniň joram öz gyzynyň adamsyndan aýrylşýanyny aýdyp kellesini aşak egdi. Joramyň gözlerinden syrygyp gaýdan ýaş bolsa, bu ahwalatyň ene ýüregini gyýym-gyýym edip kesýändiginden habar berýärdi. Joramyň bir ýyl mundan ozal gyzynyň toýunda begenjinden ýelgamak ýaly ylgap myhmanlary garşy alşyna, gyzyny durmuş ýoluna ibermek üçin uly taýynlyk görşüni ýatlap, oňa ýüregim awady. Ene arzuwy puç boldy. Men: "Mähri näme üçin aýrylyşmagy ýüregine düwdi?" diýip soradym. Joram uludan demini alyp: "Döwran düýbünden başga adam ekeni. Özi hem ejem ogly. Biz hiç düşünşip bilemzok diýýär" diýip jogap berdi...
Aýal maşgalalaryň köpüsi jynhananyň hemişe gury bolmalydygy barada ynamly bolup, islendik bölünip çykmalara keselçiligiň alamaty höküminde seredýärler we olardan dynmagyň çärelerini gözleýärler. Olar belli häsiýetli bölünip çykmalaryň beden üçin edil tüýküligiň, göz ýaşynyň, ödüň we başga bölünip çykmalaryň adatylygy ýaly kadaly hadysa bolup durýandygyndan habarsyzdyrlar.
Güneşli tomus günleriň biri tamamlanyp barýardy. Kakam bilen oglan jigilerim daşarda, goňşularymyz bilen üýşüp futbol oýnaýardylar. Men bolsa olaryň oýnuny penjireden synlap otyrdym. Ynha, oglan doganym Myrat topy derwezä saldy. Meniň kakamyň Myrada buýsanýandygyny yüzünden bilip bolýardy. Kakam Myradyň kiçiliginden sport bilen meşgullanmasyny gollaýardy we onuň futbol oýunçysy bolup ýetişmegini isleýärdi. Meniň bu şadyýan pursady synlap damagym doldy, çunki meniň hem kiçiligimden futbol oýnamana höwesim bardy. Ýöne kakam meniň gyz maşgaladygym üçin rugsat bermeýärdi. Kakam maňa: "Gyz öýde, oglan düzde" bolmaly diýip her sapar käýinýärdi. Şeylelik bilen meniň sport baradaky arzuwlarym puç boldy.
"Zeminiň görki – zenanlar" diýip ýöne ýere aýdylmandyr. Dogrudan hem, zenan gözelligini wasp etmage dil gerek. Şeýlede bolsa, zenanlar hasam owadan bolmak üçin dürli kosmetiki serişdeleri ulanýarlar. Şeýle usullary ulanma toplumyna makiaž diýlip (fransuz "maquillage" – täzeden reňk goýma), zenanlar üçin özlerini görkezmegin usuly diýip hasaplanylýar. Eger Aşgabadyň köçelerine gezelenç etseň, onda makiažsyz gyzlaryň azlygyna göz ýetirmek bolýar. Esasan hem, söwda merkezlerine gitsek, bezenip beslenen aýal-gyzlara gabat gelmek bolýar. Eger birnäçe ýyl mundan öň Türkmenistanda, esasan şäher gyzlary kosmetiki serişdelerini ulanan bolsa, bu gün obalarda hem bu giňden ýaýran. Häzirki wagta bu babatda obaly gyzlaryň şäherli gyzlardan tapawudy barha azalýar.
Aýbaşy bozulmalarynyň dürli görnüşleriniň ýüze çykmagy iň ýygy duş gelýän ginekologiki bozulmalar bolup durýandyr. Adatça aýbaşy halkasynyň bozulmagy aýalyň bedeninde ýüze çykan näsazlyklardan habar berip, lukmanyň maslahatyny talap edýändir. Aýbaşy bozulmalary beden gormonlarynyň işläp çykarylmagynyň üýtgemegine bagly diýlip hasaplansa hem, bu bozulma hemişe jyns gormonlaryna bagly bolup hem durmaýar. Onuň sebäpleri galkan şekilli mäziň, böwreküsti mäziň ýa-da gipofiz mäziniň işiniň üýtgemeleri görnüşinde hem ýüze çykyp bilýändir.
Perişde Ýaradana ýüzlenip: "Ol diýseň ýumşak, eý Ýaradan, bu jandar näme?" diýip soraýar. Ýaradan: "Hawa, ol ýumşak we näzik. Üstesine ol berk we çydamly. Onuň näçe zatlary çydap başarýanyny sen göz öňüne hem getirip bilýän dalsiň!" diýip jogap berýär. "Ol pikirlenip bilýärmi?" – diýip perişde ýene sorag edýär. Ýaradan: "Ol diňe pikirlenmän, öz nukdaý nazaryny beýan edip, söhbetdeşlik gurup bilýär" – diýip jogap berýär. Şol wagt, perişde zenanyň ýaňagyna elini degirip geň galýar: "Eý Ýaradan, ol suw geçirýär. Görýän welin ol aýdyşyň ýaly berk däl". "Ýok, ýok ol suw geçirenok. Bu onuň göz ýaşlary. Ol göz ýaşlarynyň üsti bilen, özüniň begenjini, gaýgy-hasratyny, agyrsyny, ýekeligini we buýsanjyny beýan edip bilýär" – diýip jogap berýär. Bularyň ählisini eşiden perişde, "Eý Ýaradan, sen dogurdanam üýtgeşik jandar ýaradypsyň. Bu zenan hakykatdanam üýtgeşik! Deňi-taýy ýok we bolmadyk" – diýip begençli jogap berýär.
Siz beýik ökjeli köwüşleri geýmegi halaýarsyňyzmy? Onda biz siziň dykgatyňyza ýetirýäris: beýik ökjeleriň saglygyňyza we göwräňizi sagdyn, dik tutmagyňyza zyýan ýetirmegi mümkin.
