Täze uly ylmy gözleg COVID-iň uzak dowam edýän alamatlarynyň adamlaryň ep-esli böleginiň ýaşaýyş hiline uzak möhletleýin täsiri baradaky aladalary tassyklady.

Nature Communications žurnalynda ýakynda çap edilen ylmy barlagda SARS-CoV-2 ýokuşan 33,000+ adamdan ybarat toparyň 6% -iniň entek doly sagalmandygy we 42% -iniň wirus ýokuşanyndan 18 aý soň hem diňe bölekleýin sagalandygy anyklandy. Barlaga hiç wagt koronawirus ýokuşmadyk 63,000 töweregi adam hem gatnaşdy.

Mobil aýbaşy kalendarlary, awtoulag belgileri we göwreliligi hasaba alýan ýazgylar aborta garşy göreşmek üçin ulanylýar we bu abort etdirmek isleýänleri gorkuzýar.

12-nji oktýabrda Nature žurnalynda çap edilen 7 ýyllyk ylmy-gözlegde adamyň kök öýjüklerinden (rusça: стволовая клетка; bedende islendik görnüşli öýjüge öwrülip bilýän ýönekeý öýjükler) ösdürilen strukturalar täze doglan alaka çagalarynyň beýnilerine, esasanam beýniniň duýujy organlar bilen aragatnaşyk edýän bölegine sanjym edildi.

Liberiýa dünýäde täze doglan bäbekleriň we eneleriň iň köp ölýän ýurtlarynyň biri. Ýurtda hassahanada dogurmak isleýän aýallardan dogrum üçin zerur bolan esasy zerişdeleri özleriniň getirmegi talap edilýär – bu bolsa ýagdaýy gowulaşdyrmakda esasy päsgelçilikdir.

Eýranda geçen aý Mahsa Amini polisiýa edarasynda ölenden soň, ýurtda demonstrasiýalar möwç aldy. Hökümet protestleri güýç bilen basyp ýatyrjak bolmaga başlany bäri, azyndan 23 çaga (käbiri 11 ýaşly) eýran howpsuzlyk güýçleri tarapyndan öldürildi.

Hindistanyň Ýokary kazyýeti durmuşa çykmadyklara aborty gadagan edýän 51 ýyllyk kanuny ýatyryp, nikada durandygyna ýa dälligine garamazdan ähli aýal-gyzlara howpsuz we kanuny abort etdirmäge hukuk berdi.

Täze karar her bir aýala göwreliligiň 24-nji hepdesine çenli abort etdirmek hukugyny kepillendirýär we aýallaryň "reproduktiw özbaşdaklygyna" üns çekip, üçünji tarap bilen maslahatlaşmazdan abort etdirmäge rugsat berýär.

Alsgeýmeriň irki döwrüni başdan geçirýän pasiýentlere ýakyndan gözegçilik edilen kliniki synagda lecanemab dermany kognitiw (akyl ýetirme) ukybyň peselmegini 27% haýallatdy.

Lecanemab dermanyny Ýaponiýanyň Eisai we ABŞ-nyň Biogen kompaniýalary bilelikde taýýarladylar. Derman entek ekspertleriň synyndan geçmese-de, kompaniýalar dermanyň görkezen netijesini "statistiki taýdan uly" hasaplaýarlar we dermanyň ulanyşa çykarylmagy üçin Azyk we Derman Serişdeleri Administrasiýasynyň (FDA) dessin tassyknamasyny almagy meýilleşdirýärler.

Ýene bir barlag COVID-19 infeksiýasyndan soň newrologik bozulmalaryň döreýändigini tassyklady.

Waşington uniwersitetiniň lukmançylyk mekdebiniň ylmy barlagçylarynyň geçiren täze barlagyna görä, infeksiýadan bir ýyl soň beýnide insult we ýatkeşlik meselelerinden başlap, depressiýa, dartgynlylyk we çakyza ýaly ençeme keselleriň döreme töwekgelçiligi ýokarlanýar.

Ýokanç däl keseller (ÝDK) her 2 sekuntda bir adamy, ýylda 41 million adamy öldürýärler we dünýädäki ölümleriň 74%-ine sebäp bolýarlar.

BMG-nyň Baş Assambleýasynda BSGG-nyň beren täze hasabatyna görä, ÝDK-lar döwrümiziň iň uly saglyk we ösüş meselelerinden biri bolsa-da, olar ünsden düşürilýär we ýeterlik maliýeleşdirilmeýär.

Adam söwdasy boýunça global maglumat merkeziniň hasabatyna görä, 2005-2021 ýyllar aralygynda Merkezi Aziýanyň 6000-den gowrak raýaty jynsy, zähmet ýa-da başga görnüşli gulçulyga sezewar bolýarlar. Bularyň hem 525 sanysynyň Türkmenistanyň raýatlarydygy bellenilýär. Gulçulykdaky türkmenistanlylaryň 54%-i Türkiýede ýaşaýar we olaryň hem 60%-ne golaýyny aýallar düzýär.