Argentinada 59-64 ýaşdaky 300,000-den gowrak aýalyň ýeterlik pensiýa gaznasynyň ýoklugy sebäpli pensiýa çykyp bilmeýändigi çak edilýär. Bu esasan, aýallara enelik rugsadynyň ýa-da çaga ideg edýänligi üçin öwez pulunyň berilmeýänligi sebäplidir. Muny bütin dünýäniň aýallary tölegli işiň daşyndan edýärler. Güzeranyny zordan aýlaýanlygynyň üstesine, çagalara ideg etmek aýallar üçin iki esse agyr ýükdür. Hususan-da, Argentinada öý-hojalyk işleriniň jogapkärçiliginiň aýallara ýüklenýänligi sebäpli olaryň köpüsi resmi işlerde işlemeýärler.
Dowamy
Werakruz Meksikanyň aborty jenaýat hasap etmeýän dördünji ştaty bolar. Ýurtda Rim Katolikleriniň agdyklygy zerarly abort tabu hasaplanylýar we bu meselede esasan din hökmürowanlyk edýär.
Aborty kanunylaşdyrýan karar 25-13 ses we 1 sany saklanan ses bilen iýulda kabul edildi. Werakruz indi Meksika Siti, Oaksaka we Hidalgo bilen bir hatarda aýallara göwreliligiň 12 hepdesine çenli abort etdirmäge hukuk berer.
Dowamy
Häzirki wagtda ýetginjekleriň sany iň ýokary derejä ýetip, olar dünýäniň ilatynyň altydan birini tutýarlar. Bu ýetginjekleriň 90% golaýy pes we orta girdejili ýurtlarda ýaşaýar.
Dowamy
Jynsy zorlanma
sezewar bolan adamlar polisiýa işgärleri bilen edilýän aragatnaşyklaryň örän ýiti we rehimsiz bolup, zorlugyň ýarasynyň üstüne duz sepýändigini aýdýarlar. Zorlanandygyň barada polisiýa habar bermek örän agyr düşýär, esasanam pidanyň ähli zady tiz ýadyna salyp bilmeýändigi üçin polisiýa oňa şübhelenende pidanyň ýüki has hem agralýar.
Dowamy
Talibanyň Kabuldaky ýeňşi Owganystanda enäniň we çaganyň ömrüni uzaltmakda ýetilen ösüşlere howp salyp biler. Çaklamalara görä, 2003-2015 ýyllar aralygynda Owganystanda çaga ölümçiligi 29% azaldy; ýene bir çaklama görä, 2005-nji ýyldan 2017-nji ýyla çenli çaga dogumynda ölýän eneleriň sany takmynan 50% azaldy. Bu ösüşiň köp dürli sebäpleriniň biri hem ABŞ-nyň Owganystana barmagy boldy. Owganystanyň saglyk ulgamlary ugrundan ylmy iş alyp barýan John Hopkins professory Gilbert Burnham jemgyýetçilik saglygynda gazanylan üstünlikleri saklap galmagyň nä derejede mümkindigini soraglaýar: "Eger aýallara saglyk we iş taýdan çäklendirmeler goýlup başlansa we saglyk maksatnamalaryna ideologiýa aralaşsa, ýagdaýlar erbetleşip biler".
Dowamy
Eýjizm (iňlisçe: ageism) – adamyň ýaşyna esaslanyp diskriminasiýa edilmegidir. Bu jemgyýetiň ünsden düşürýän saglyk meselesi bolup, gartaşan adamlaryň erbet zatlary başdan geçirmegine sebäp bolýar. Jemgyýetiň çäklendiren ýaş diskriminasiýasynyň çäginden çykylmagy we gartaşan adamlaryň äsgerilmezligini aradan aýyrmak möhümdir.
Gartaşan aýallara hem ýaşy hem-da jynsy taýdan diskriminasiýa edilmegi, olaryň saglygyna we abadançylygyna uly täsir edýär. Eýjizm (ýaş boýunça diskriminasiýa) häzirki zaman medeni, durmuş-ykdysady syýasatlaryň aýrylmaz bölegi bolup, gartaşan adamlaryň ünsden düşürilmegine getirýär. Gender eýjizmi saglygy goraýyş ulgamyna ornaşyp kök urdy. Garry ilatyň aglaba böleginiň aýallardygyna seretmezden, bu mesele bütin dünýäde dowam edýär.
Dowamy
Çaga semizligi bütin dünýäde artýar. Munuň uzak möhletli, çynlakaý jemgyýetçilik saglyk meselesidigini we onuň COVID-19 pandemiýasynyň täsiri sebäpli güýçlenip biljekdigini Bütindünýä semizlik federasiýasynyň (WOF) 2020-nji ýylyň noýabrynda neşir edilen beýannamasy duýdurýar.
Semizlik we aşa agramlylyk fiziki hem-de akyl saglygy bilen baglanyşykly bolup, çagalyk döwründe ýaşaýyşyň hiline täsir edip biler. Şeýle hem, çagalykda aşa semiz bolanlar ululykda hem semiz bolma we ömri gysgaldýan ikileýin hroniki keselli bolma ähtimallygy ýokarydyr. Çagalaryň semizlik derejesiniň mundan beýläk-de ýokarlanmagyna ýol bermek, geljekki nesiller üçin esasy saglyk we ykdysady kynçylyklara öwrülip biler. Mysal üçin: COVID-19 ýaly wiruslaryň ýaýramagynda aşa semizlik möhüm töwekgelçilik faktory bolup durýar.
Dowamy
Soňky 3 ýylda Senegalyň Mbeubeuss zibilhanasyndan "öldürilen çagalaryň iň uly açyk mazarlygyndan" 32 bäbek jesedi tapyldy.
Bu pajygaly ölümleriň ýeke-täk sebäbi bar: Nikasyz çaga dogurmagyň utanç, biabraýçylyk hasaplanmagy, köp aýallaryň bäbeklerini öldürmegine getirdi.
Dowamy
BSSG-nyň
täze hasabatyna görä, 2018-2020-nji ýyllar aralygynda 700-den gowrak saglyk işgäri öldürildi we 2000 sanysy ýaralandy.
BSSG-nyň Saglygy Goraýyşa Edilýän Hüjümlere Gözegçilik Ulgamynyň alymlary 17 ýurtdaky saglyk işgärlerine, näsaglara we saglygy goraýyş edaralaryna edilen hüjümleri dokumentleşdirip, bu ýagdaýy "adatdan daşary ýagdaýlar" we "gowşak goraglylyk" diýip hasap edýändigini BMG-nyň täze metbugat beýanatynda bellenilýär.
Dowamy
ABŞ-da 1 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň gark bolmagy tötänleýin şikes zerarly ölümçilige eltýän hadysalaryň esasylaryndan biridir. Emma käbir çagalaryň gark bolma töwekgelçiligi beýlekilerden diýseň uly.
Amerikan Pediatorlar Akademiýasynyň (AAP) Iýuldaky hasabatyna görä, 15-19 ýaşly ýetginjek oglanlaryň gyzlara seredeniňde gark bolma töwekgelçiligi 10 esse ýokarydyr.
Dowamy