Hemmämiz erkek adamyň agyr dem alyp, döşüni gysyp, ýere ýykylýan film sahnalaryny gören bolsak gerek. Hakyky durmuşda welin, ýürek keseliniň pidasy aýal hem bolup bilýär we bu hadysanyň filmlerdäki ýaly beýle dramatik bolmazlygy ahmal.

"Erkeklerem, aýallaram kükreklerinde pil oturan ýaly basyşy başdan geçirýärler, emma aýallar döş gysylmasy bolmazdan hem ýürek infarktyny geçirip bilýärler. Munuň ýerine olar demgysma, döşüň aşagynda ýa-da garnyň ýokarragynda basyş ýa-da agyry, baş aýlanma, özüňden gitme, ýagyrnyda basyş ýa-da aşa ýadawlygy başdan geçirip bilerler" – diýip, Nieca Goldberg (M.D., Nýu-Ýork Uniwersitetiniň Lagone Saglyk Merkeziniň ýanyndaky Joan H. Tisch Aýallaryň Saglygyny Goraýyş Merkeziniň saglyk müdiri we Amerikan Ýürek Birleşiginiň meýletinçisi) aýdýar.

Ýaş gitdikçe ýürek keseliniň döreme töwekgelçiligi hemmelerde ýokarlanýar, emma aýallaryň aýbaşydan galma (klimaks) döwrüniň başlanmagy bilen keseliň alamatlary has aýdyňlaşyp biler.

Aýbaşydan galma ýürek-damar kesellerini döretmeýär. Şeýle-de bolsa, aýbaşydan galma döwründe käbir töwekgelçilik faktorlary köpelýär we ýagly naharlary bilen iýmitlenmek, çilim çekmek ýa-da ýaşlykda başlanan beýleki ýaramaz endikler erbet netijelere eltip bilýär. Aýbaşydan galma kesel däl-de, aýalyň ömründe tebigy tapgyrdyr. Aýallar aýbaşydan galma döwrüne ýakynlaşanda, saglygyna gowy üns bermeli. Aýbaşydan galma ortaça 54 ýaşda bolup geçýär.

Diýme: "Bu ynanylmajak zat! Onuň ýaly kiçi ýaşdaky çaga zorlanylyp bilinmez ýa-da hökman ene-atasyna aýdar."

Näme üçin: Islendik ýaşdaky we islendik jynsdaky adam zorlanma sezewar bolup bilýär. Şonuň üçin pida ynanmazçylyk etmek diňe onuň ýarasyna duz seper.

Diýme: "Şol zorlan adama durmuşa çykyp goýber."

Aýbaşy garypçylygy – bu zerur aýbaşy serişdeleriniň elýetersiz ýa-da gyt bolmagydyr.

Aýbaşy garypçylygynyň döredýän meseleleri:

↪ Gyz-gelinler alternatiw aýbaşy serişdelerini (oýde, amatly/amatsyz matadan ýasalan, esgiler) ulanýarlar ýa-da serişdeleri bolmalysyndan has uzak ulanýarlar we bu saglyk gaýraüzülmelerine, infeksiýalara we uzak-möhletleýin saglyk meselelerine eltip bilýär.

↪ Gyz-gelinler aýbaşy garypçylygy zerarly işden, okuwdan ýa-da başga çärelerden galmaly bolýarlar.

↪ Bu mesele gyz-gelinleri kemsinmä, lapykeçlige we depressiýa eltip bilýär.

↪ Aýbaşy garypçylygy diňe jemgyýetiň saglygyna däl, eýsem jemgyýetiň bilimine hem täsir edýär.

Salam Saglyk,

Şu "pedofil", "pederast" diýip bizde geýlere diýýärler welin şularyň ählisi bir zatmy?

Saharada ullakan gün elektrik stansiýasy gurulsa we bütin dünýä şondan energiýa alsa bolmazmy? Ol tersine klimata zeper ýetirýän bolsa nätjek!

Arassa we gutarnyksyz gün energiýasyny almakda dünýäniň iň gazaply çölleri has amatly ýerler bolup durýarlar. Çöller giň, tekiz ýerleri bol, kremniýe we gün şöhlesine baý. Şeýle-de, häzirki wagtda iň uly gün elektrik stansiýalarynyň ählisi çöllerde ýa-da gurak sebitlerde ýerleşýär.

Haçanda jynsy gatnaşyk geçireniňde, ýanyňdaky adamyň yşaratlaryna düşünmäge jogapkärsiň. Men haçanda biri bilen öpüşenimde ýa-da jynsy gatnaşyk edenimde, hemişe yşaratlara esewan edýärin. Yşaratlar ýoldaşymyň meniň edýän zadymy halaýandygyny ýa-da halamaýandygyny duýdurýarlar. Eger-de ýoldaşym meniň edýän zatlarymy halaýana meňzese, onda men şol bir hereketlerden has köp edip bilýärin sebäbi men munuň oňa lezzetlidigini bilýärin. Men yşaratlara üns bermek arkaly täze zatlary hem synap bilýärin we ýoldaşymyň olar baradaky pikirini öwrenýärin. Bir söz bilen aýtsam, yşaratlar jynsy gatnaşykda ugur görkeziji kompasdyr. Men yşaratlara üns bermek arkaly, ýoldaşymyň wagtyny gowy geçirmegine ýardam edýärin.

BSGG ýakynda jemgyýetçilik saglygyny we kanunlaryny aladalandyrýan hem-de COVID-19 pandemiýasynyň gelmegi bilen has-da ýitileşen mesele bolan gartaşan adamlaryň arasyndaky ýalňyzlyk we sosial üzňelik barada maglumat çap etdi. Bu maglumatda gartaşan adamlaryň arasyndaky ýalňyzlygyň we sosial üzňeligiň göwrümi, täsiri, zyýanlary we olara görüp boljak çäreler hakynda bellenilip geçilýär.

↪ 2050-nji ýyla çenli ABŞ-da 65 we ondan uly ýaşly Alsgeýmer demensiýaly adamlaryň sanynyň 12,7 milliona ýetmegine garaşylýar.

↪ Gartaşan adamlaryň üçden biri Alsgeýmerden ýa-da demensiýanyň başga görnüşinden ölýär.

↪ Demensiýa jemgyýete iň gymmat düşýän keselleriň biridir. Alsgeýmer ýa demensiýanyň beýleki görnüşleri bilen ýaşaýan adamlara lukmançylyk kömegini we uzak möhletli bejergileri bermek möhüm. 2020-nji ýylda Alsgeýmer we beýleki demensiýa keselli adamlaryň ýakynlarynyň olara kömek etmek üçin çykaran çykdajysy $256,7 milliarda deň boldy.

↪ 2021-nji ýylda Alsgeýmerli we başga görnüşli demensiýaly adamlaryň ideginiň ýurda $355 milliard dollara düşmegine garaşylýar. Bu görkezijä syrkawyň ýakynlarynyň kömek üçin çykarmaly bolýan $256,7 milliard dollary girmeýär.