Içi ýakymly ysly kremi saklaýan enaýyja arassa gutujygyň daşyndaky ýazgylar ýüzüňi tämizläp, seni gözel we ýaş görkezmegi söz berýär. Gutujygy açmazdan öň biraz saklanyp, onuň içinde nämeleriň bardygyndan habarly bolmagyňyzy haýyş edýän. Kosmetika serişdelerini öndürjiler gaplaryň ýüzünde esasy maglumatlary anyk we açyk ýazmadan çekinýärler. Olaryň önümleriniň içinde adamyň gormonal ulgamynyň işlemegine ýaramaz täsir edýän, allergiki täsirliligiň döremegine sebap bolýan we deriniň düwnük keseliniň döremegini tizleşdirip biljek himiki maddalar saklanýandyr. Satyn alýan kosmetiki serişdäňiziň düzüminde şeýle maddalaryň saklanýandygy ýazylanmy? Ýaýlaryň içinde maddalaryň iňlisçe ýazylyşy görkezilýär.

Aýallaryň we erkekleriň fiziologiki aýratynlyklary diňe önelgelilik ulgamy bilen çäklenmeýär. Görlüp oturylsa, jynslaryň reňkleri we yslary kabul edişi, garaňkyda görme, pikirlenme ukyplylygy diýseň tapawutlanýar eken. Geliň, bu tapawutlyklara belli bir tertipde seredip geçeliň.

1. BEÝNI

Erkek adam, düzgün bolşy ýaly, bir meseläni çözmek üçin ünsüni jemlemäge ukyply bolsa, aýallar birnäçe meseläni, bir wagtda çözmäge ukyplydyrlar. Onuň sebäbi beýniniň gurluş aýratynlygyndadyr: aýallarda beýniniň sag we çep ýarym şarlaryny nerw süýümleriniň köp mukdary birleşdirýändir. Erkeklerden tapawutlylykda, aýallarda gepleme merkezleriniň beýniniň iki ýarym şarlarynda hem ýerleşýändigi sebäpli, olara daşary ýurt dillerini öwrenme ýeňil düşýär. Ýöne giňişlikde ugur tapma ukyplylygy boýunça aýallaryň erkek adamlardan has yza galýandygyny bolsa boýuň almalydyr.

"Men sähel zada gaharlanýaryn", "Gaharymy çagalarymdan çykaryp, soňra gynanýaryn we ökünýärin", "Gahar-gazabyma bäs gelip bilmeýärin. Nädip köşeşmeli?", "Meniň duýdansyz gazaplanmam öýdäkileri biynjalyk edýär", "Men ulag sürenimde-de gaharlanýaryn", "Eziz görýän adamyma azgyrylýaryn, ony gynandyrýaryn. Näme etmeli?". Psihologlar şeýle arzlary günde-günaşa diňlemeli bolýarlar. Durmuşda şeýle sözleri her birimiz diýen ýaly aýdyp, bu ýagdaýdan çykalga gözlemäge çalyşýarys.

Jyns taýdan kämilleşme döwründe bolup geçýän esasy üýtgeşmelerden başga, ýetginjek gyzlar we oglanlar öz deň-duşlarynyň öz daşky keşplerine bolan garaýyşlaryny üýtgedýändiklerini belläp başlaýarlar. Çünki syratly we görmegeý keşp – özüňe ünsi çekmegiň we garşydaş jyns tarapdan halanyp saýlanmagyň bir usuly bolup durýar ahyryn.

Beden gurluşynyň üýtgemegi

Ýetginjeklik döwründe direg-hereketlendiriş ulgamynyň myşsalara garanyňda uly depginde ösýändigi sebäpli, ýetginjek oglanlaryň beden gurluşynda tagaşyksyzlyk duýlup bilner.

Bedenden burçak-burçak bolup akýan der köp pursatlarda bizi oňaýsyz ýagdaýa goýsa-da, onuň uly fiziologiki ähmiýetiniň bardygyny ýatlamak peýdaly bolsa gerek.

Derlemek – beden gyzgynyny sazlaşykda saklamaga gönükdirilen adaty fiziologiki hadysa bolup, ol bedeniň daşky gurşawda döreýän ýokary gyzgynlylyga ýa-da salynýan güýçli fiziki agramlylyga bildirýän täsiridir.

Kadadan aşa derlemek bolsa, her bir adamyny dürli ýaşda, ençeme ýaramaz pursatlara duçar edýän nähoşlukdyr. Aşa derlemek ujypsyz tolgunma ýüze çykanda ýa-da uly güýç sarp edilmeýän adaty fiziki hereketde hem ýüze çykyp bilýär. Ýöne derlemek hiç bir sebäpsiz döreýän bolsa, onuň käbir keselleriň ýa-da ýagdaýlaryň alamaty bolmagy ahmaldyr.

Söýgüniň nämedigini aýdyp bilýän adam, hiç
haçan söýen däldir.

A. Bret.

Biz öz durmuşymyzda millionlarça adamlara düş gelsek hem, näme üçin diňe bir adamyny söýýäris? Maýsa bilen Gurban üç ýyl bir ýerde işläp, näme üçin häzir biri-birine başgaça seredip başladylar? Ýaşlarynyň, dünýägaraýyşlarynyň dürlüligine garamazdan, näme üçin Myrat Aýnanyň ugrunda perwanaka? Bu zatlar durmuşyň düşündirip bolmajak kanunlary bilen bolup geçýärmikä ýa-da tötänlikmikä? Elbetde, ýok. Her tanyşlyklar bize öňünden görlüp bilinmejek tötänlikleriň netijesi bolup görünse-de, olar biziň kesgitläp bilmejek, ýöne öz taýymyzy saýlamakda belli bir çözgüde ýetmäge kömek edýän talaplar netijesinde bolup geçýändir. Psihologlar talaplary birnäçe toparlara bölýärler.

Lukmançylyk ulgamyna soňky ýyllarda döwrebap tehnologiýalara we geçirilýän ylmy-barlaglara esaslanýan täze anyklaýyş-bejeriş usullarynyň ornaşdyrylmagy bilen, ozal bejergisi kyn ýa-da mümkin bolmaýan köp sanly keseli ýeňmek başartdy. Emma şeýle-de bolsa, özüniň ýüze çykyş sebäpleri we adam bedenindäki täsirleriniň köpdürliligi bilen tapawutlanýan howply täze döremeleriň bir umumy bejergisi bar diýmek entek mümkin däl. Onkologiýa keselleriniň bejergisi ilkinji nobatda keseliň haýsy döwründe anyklanyp bejergä başlanandygyna bagly bolmak bilen bir hatarda, ulanylýan bejergi usulynyň, näsagyň ruhy ýagdaýynyň we näsag-lukman gatnaşyklarynyň häsiýetine hem baglydyr. Eýsem, bir şahsda howply täze döremäniň ýüze çykarylan pursadyndan başlap bejerginiň dowamynda näsag-lukman, näsag-hossarlary arasyndaky gatnaşyk nähili bolanda, näsagda ýüze çykyp biljek dürli meseleleri çözmek hem-de bejerginiň netijeliligini gazanmak üçin peýdaly bolarka?

Jemgyýetimizde seýrek eşidilýän "sag boluň", "minnetdar", "baş üstüne" ýaly umumy minnetdarlygy bildirip we ony dogry we medeniýetli kabul edip bilmezlik ýagdaýynyň giňden ýaýranlygy meni gaty gynandyrýar. Bu ýagdaý diňe medeniýetliligiň pese düşmeginiň gorkezijisi bolman, biziň jemgyýetimiziň minnetdarlyk bildirmek ukybyny ýýtirip barýandygyny we saglyk ýagdaýymyzyň pese düşýändigini hem aňladýar. Mümkin köpümiz: "Wah, meniň saglygym bilen başga adama minnetdarlyk bildirmegiň arasynda nähili arabaglanşyk bolup bilerkä? Dogry, düýn delilnama almak üçin uzyn gün nobata durmaly boldum. Adamlaryň nobatda biri-biri bilen gödek gepleşendikleri mende ýaramaz duýgy galdyrdy. Şu gün awtobusda bir ýaşuly adama ýer berenimde, ol minnetdarlyk bildirme aňyrda dursun, hat-da meniň ýüzüme hem seretmedi. Ýöne meniň saglygyma bu ýagdaýlaryň nähili dahyly barka?"...

Täze Ýyl baýramçylygyny baý naz-nygmatly saçaksyz göz öňüne getirmek asla mümkün hem däldir. Dekabr aýynyň 31-i gijesi, düzgün bolşy ýaly, her birimiziň saçagymyz dürli-dümen önümlerdir, naharlara baý bolup, olary göreňde gözüň dokunýar. Ýöne bu önümleriň biri-biri bilen utgaşmaýandygy we bu utgaşmazlygyň saglyk kynçylyklaryna getirip biljekdigi barada biz pikir hem etmeýäris. Hemme süýji nygmatlardan dadyp, nädip saglygymyza zyýan ýetirmän bolarka?

Lukmanlaryň bellemegine görä, baýramçylykdan soň iýmit siňdiriş bilen bagly kynçylyklardan ejir çekmez ýaly, birnäçe peýdaly düzgünleri berjaý etmek ýeterlikdir:

Aýal jyns agzalarynyň keselleriniň arasynda, jynshananyň nemli örtüginiň sowuklama keseli (waginit, kolpit) has ýygy duş gelýändir. Sowuklama daşky jyns agzalaryny hem şikeslendirse, onda ol wulwowaginit diýlip atlandyrylýar. Mehaniki şikeslenmeler, allergik täsirler, bakterial, kömelek we wirus ýokançlyklary (şol sanda jyns gatnaşygy arkaly ýokuşýanlar), ýaş üýtgeşmeleri waginitiň döremegine sebäp bolup bilýär. Käte waginit birnäçe sebäpleriň täsiri bilen hem döräp bilýändir.